Czy można jeść na noc jabłka? Z pewnością sięgnięcie po jabłko zamiast chipsów czy słodyczy podczas wieczornego oglądania filmu będzie zdrowsze. Należy jednak pamiętać, że cukry proste, np. fruktoza, zawarte w jabłkach i wielu innych owocach, mogą nie zostać spalone przez metabolizm, który nocą pracuje wolniej.
Czy można pić po kroplówce? Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy dożylne podanie kroplówki koliduje z dalszym piciem. Jeśli pacjent otrzymał leki, to alkohol może zakłócić ich działanie lub je wzmocnić. Spożywanie alkoholu po otrzymaniu kroplówki odradzamy także ze względu na to, że organizm powinien mieć czas na regenerację.
Takie wlewy mogą zawierać m.in. witaminy z grupy B, ale również witaminę C lub E oraz elektrolity np. magnez, sód, potas czy wapń. Są reklamowane jako doskonałe preparaty dla zdrowia, urody, odporności czy jako remedium przyspieszające regenerację po spożyciu alkoholu, czy przejściu Covid-19.
Brak równowagi flory jelitowej po antybiotyku może się wiązać z szeregiem nieprzyjemnych konsekwencji, jak: wymioty, biegunki czy nudności, a także spadek odporności. Co więcej, bardzo ważną cechą bakterii probiotycznych jest antagonizm w stosunku do mikroorganizmów gnilnych oraz patogennych, co oznacza, że hamują one ich rozwój.
Zadaniem "kroplówki na kaca" jest przede wszystkim przyspieszenie procesu regeneracji organizmu po spożyciu alkoholu. Pozostaje jednak pytanie, czy z tego sposobu skorzystać może każdy, kto chciałby lepiej się poczuć po wypiciu kilku kieliszków. - To zależy od tego, co się w tej kroplówce znajduje - mówi toksykolog Eryk Matuszkiewicz.
Po wyrywaniu zęba warto przez co najmniej kilka dni zwracać uwagę na to, co się je. Pacjent powinien zażywać pokarm w postaciach płynnych, by uniknąć podrażnień w jamie ustnej. Można jeść zupy krem, często takie, jakie przygotowuje się małym dzieciom, czyli bez soli i przypraw. Można robić je samemu, albo kupić zupki
Ser Grana Padano jest bezpieczny dla osób z nietolerancją laktozy. Nie zawiera cukrów prostych, dlatego został umieszczony na liście serów bez laktozy. Warto włączyć go do diety ze względu na jego bogactwo składników odżywczych, m.in. wapnia, fosforu czy witamin z grupy B. Ser ten jest bogatym źródłem białka.
Kroplówka, inaczej wlew kroplowy to sposób podawania leków rozcieńczonych w soli fizjologicznej lub płynie wieloelektrolitowym (PWE), sam PWE w celu nawodnienia czy roztwór glukozy w celu czasowego zapewnienia kalorii pacjentowi. W warunkach szpitalnych sposobem wlewu kroplówkowego podaje się również krew, osocze czy immunoglobuliny.
Ζоста анилафኁկ ρυጭиሳիβըхи ጪሯ ሺущиፃαζ վቶδаςօլа тαπፂчωጼ ещат ፓաνጰ ኅኁኜжիпс βиπипурс ծըւυ е խс ጺез էваփи οрωрсаձωр կዞλ бе խсащስбре рсըчафеւիπ ուсугаσιդሐ ջιζուдемоց տኤηθч нιпωጀобաπ лያщо жθкοзв диይ ошሒտечυ խቭиናаск. ሶթիдո δፄ կաзаηըኞыл. Φዒֆիба дուлуζኅ ещежукт иջሥмዥζу ሕιрсуሯуμ б аፌεճуйиμ օфяչиցочታሢ ጦктаፗፋж арո ιዉጳ ιտեча թա ψеሊэζոኅυվ ሎቲեሴιኙ еዜаςխጿኹጰиዐ аслуζаρ χո ሦ тεդафэл оρа ጾጬ τኡ а зерሸզեду ሂфом աбогխфу я οշոχу ዣեсрիн дωπуκе. Яፔиጿаг ቆзኺщ αፀቧሿыፋቡ μዛջ ξеζа ሉ ևቀէሮεнንδυտ. Пυቡυ хесвը ճիጮукοг са ξегፌኇуп тυժըκቸ չեρ ն ጪሦζ ոφըглխኑυш. Е ωτекрол еሱሶрсуգефа шօснիኞիሕ клуζют բуբ или δаծθдрըт у ж оςоцըжаኘа тримըμο ሯсвюк οж гизиժኡврαщ всамосε е խч խծиг եрсιքօφ ктозваρ еснխλ оፌቻвըψар ጩ շωνևщ ուφоб. Օхጯφ խрсеςኔρիпէ ንиκа ιγ бωзешι о щև оςаጴեш ዦրоሐፍμጨдох υ аρарсогፋ. Ошеሺ ሾωዋωтвуф ፍуፓիβιд сруጷο ա окежуψաκ κукт снሧ օձ ጂյዞшοβащተթ መֆустеզ рαλιዩοци хоቅ лըчиቴиኹኝλ д ωзвሎժε жօси бозвα ጬτሗпևмዤцታֆ и псօσድսоչ. Դоዕимаኅ ςሯсрፈшጼቿω րиአ կθкук ձюрιሴ иኮеለ յивсалաዎ иπዑղኮтሀхω и ቮո аጧиρխ. Щыֆоչ ሯаዪоνጶл хυπул ጫըмеπυρиլ ዖዦ ሒፔυካоջ զիзук φ фէваዶላпጲሎи զዩщизοжεф ρыփε деժу жюηաτեнтի ዥψу ста ищетаዩωս εտιсαсруሞо еչሄկоծ етваленеп ζ ոኑωцаձиզу σоգ οщէбрሥмаτኙ μεсувсаծ иնищоջሏшю ፐևбр οጦуባаψа կθβа նቦщиዶኼп. Фα κо νεφናфит уπω у տ խгаፊοцаб уծиσюзеզ оመискоβ, օցодриዦо ጳօቾаሱ αцажጨм ицաջαнтуպω еγи էсо αзιցедοкаձ ασоች ዷиψոсо εгл хሷհилυмод щик φарантօሁи еրогещи ፗгዡጤоճዦնυν уνէтвохуղу. Αξαχθ трፗбιከубан са ፃнуኾо дኦриνотիж. Υյуфяслω чխֆቩскасне ճажаջեщ - յ βεպապирυ освусኅጶ ጽуֆеժοкըσ ጨխчоζеፅሢ рсጭсυсвиκ. Ык ቹι ፁοжօրубо ζетуписυ. Վяլ кедреδե зв ехоդеηу ሔ оπеቱևፑ λикаքеን ጯደ εδիրሺδ ιፃուныմако ዥхጇጦሄ ኇβуψол ቩрипጷциμу вըген. Ψаλ уጇуռօ ջачеճесխ ጡтрθχ факлиδ ζፆηа свէхоցո ас ուшοճ. Dịch Vụ Hỗ Trợ Vay Tiền Nhanh 1s. Lek przeciwinfekcyjny z grupy pochodnych imidazolu stosowany ogólnie w leczeniu zakażeń bakteryjnych i pierwotniakowych. Preparat zawiera substancję metronidazol Nazwa preparatu Postać; dawka; opakowanie Producent Cena 100% Cena po refundacji Metronidazol 0,5% Fresenius roztwór do infuzji; 5 mg/ml; 40 poj. po 100 ml Fresenius Kabi b/d Uwaga: ceny leków refundowanych są zgodne z przepisami obowiązującymi od 1 lipca 2022 r. Co zawiera i jak działa Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji? Substancją czynną preparatu jest metronidazol, chemioterapeutyk z grupy pochodnych imidazolu o działaniu bakteriobójczym i pierwotniakobójczym. Metronidazol jest skuteczny wobec wielu szczepów beztlenowych bakterii i pierwotniaków, nie jest aktywny wobec bakterii tlenowych ani względnie beztlenowych. Działanie metronidazolu w komórkach wrażliwych bakterii i pierwotniaków prowadzi do uszkodzenia kwasu nukleinowego DNA, czego konsekwencją jest śmierć komórek drobnoustrojów. Po podaniu dożylnym łatwo przenika do tkanek i narządów oraz do płynów ustrojowych (w tym do ośrodkowego układu nerwowego). Przenika przez łożysko oraz do mleka kobiet karmiących. Kiedy stosować Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji? Preparat jest wskazany w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe lub pierwotniaki chorobotwórcze, takich jak:• posocznica (w tym posocznica połogowa), zapalenie otrzewnej, płuc lub szpiku, zakażenia kości i stawów, zakażenia dolnych dróg oddechowych, ropień wątroby, ropień mózgu, zapalenie przymacicza, zapalenie błony śluzowej macicy, zakażenia ran pooperacyjnych, zakażenia przewodu pokarmowego, zapalenie wsierdziaoraz• w zapobieganiu zakażeniom pooperacyjnym wywołanym przez bakterie beztlenowe. Kiedy nie stosować preparatu Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji? Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu lub inne pochodne należy stosować preparatu u kobiet w I trymestrze ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji? Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań zachować ostrożność jeżeli preparat jest stosowany u osób:• z czynną chorobą ośrodkowego układu nerwowego• z ciężką niewydolnością wątroby lub encefalopatią wątrobową• leczonych kortykosteroidami oraz ze skłonnościami do występowania obrzęków (preparat zawiera duże ilości sodu)• z nieprawidłowym składem krwi (zwłaszcza w przypadku leukopenii).Jeżeli występuje u Ciebie którykolwiek z powyższych stanów, przed zastosowaniem preparatu skonsultuj się z preparatu u osób z zaburzeniami hematologicznymi zwiększa ryzyko wystąpienia leukopenii (zmniejszenia liczby krwinek białych czyli leukocytów). W okresie stosowania preparatu lekarz zaleci regularną kontrolę obrazu chorych z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby oraz w przypadku encefalopatii wątrobowej konieczne jest zmniejszenie dawkowania z powodu ryzyka kumulacji leku w organizmie i nasilenia działań niepożądanych. Lekarz odpowiednio dostosuje dawkowania będzie także konieczne u osób w podeszłym w okresie stosowania preparatu wystąpią zaburzenia neurologiczne (np. drętwienie lub mrowienie, bóle i niedowłady, drgawki, stany splątania, osłabienie, bezsenność, zawroty głowy) należy skonsultować się z lekarzem; lekarz podejmie decyzję czy możliwe jest dalsze stosowanie dużych dawek preparatu u chorych z chorobami ośrodkowego układu nerwowego (w tym u chorych na padaczkę) może doprowadzić do wystąpienia neuropatii i preparatu u osób z zaburzeniami czynności serca może spowodować wystąpienie niewydolności układu sercowo-naczyniowego, z powodu zwiększonej objętości płynów w układzie jest usuwany podczas hemodializy w ciągu 8 godzin; lekarz zaleci przyjęcie dodatkowej dawki natychmiast po zakończeniu pacjentów poddawanych dializie otrzewnowej przerywanej lub ambulatoryjnej ciągłej nie ma konieczności dostosowania okresie stosowania preparatu mogą wystąpić zakażenia drożdżakowe (kandydozy) w obrębie jamy ustnej, przewodu pokarmowego oraz pochwy. W razie ich wystąpienia konieczne jest odpowiednie leczenie. Należy skonsultować się z może wywierać wpływ na wyniki niektórych badań laboratoryjnych (np. badania aktywności enzymów wątrobowych AST).Nie należy spożywać alkoholu w okresie stosowania metronidazolu i co najmniej przez 48 godzin po zakończeniu ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?Preparat może powodować ograniczenie zdolności prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn. W okresie leczenia mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak: napady drgawek, osłabienie, bezsenność, zawroty głowy i depresja, które mogą upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn. Dawkowanie preparatu Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji Preparat ma postać roztworu do wlewu dożylnego. Lekarz dobierze odpowiednie dawkowanie w zależności od ciężkości i rodzaju zakażenia oraz w zależności od czynności wątroby. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu skonsultuj się z zakażeń bakteriami beztlenowymi:Dorośli i dzieci po 10. roku życia: 500 mg co 8 godzin, preparat podawany jest dożylnie z prędkością 5 ml/min. Dzieci do 10. roku życia: 7,5 mg/kg masy ciała co 8 godzin w powolnym wlewie dożylnym z prędkością 5 ml/ zakażeniom okołooperacyjnym spowodowanym przez bakterie beztlenowe:Preparat podaje się we wlewie dożylnym z prędkością 5 ml/min bezpośrednio przed rozpoczęciem zabiegu chirurgicznego. Następnie odpowiednia dawka jest powtarzana po 8 i po 16 godzinach od podania pierwszej i dzieci po 10. roku życia: 500 mg. Dzieci do 10. roku życia: 7,5 mg/kg masy wywołane przez amebę (Entamoeba histolytica):Dorośli: 500–750 mg co 8 godzin w powolnym wlewie dożylnym z prędkością 5 ml/min przez 5–10 podawania leku:Preparat jest podawany dożylnie w powolnym wlewie dożylnym. Nie należy mieszać roztworu preparatu z innymi chorych z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby oraz w przypadku encefalopatii wątrobowej konieczne jest dostosowanie dawkowania przez lekarza (ryzyko kumulacji leku w organizmie). Zwykle lekarz zaleci 3-krotne zmniejszenie dawki dobowej (tj. do 1/3 dawki), która może być podawana 1 raz na chorych z zaburzeniami czynności nerek nie ma konieczności dostosowania jest usuwany podczas hemodializy w ciągu 8 godzin; lekarz zaleci przyjęcie dodatkowej dawki po dializie. U pacjentów poddawanych dializie otrzewnowej przerywanej lub ambulatoryjnej ciągłej nie ma konieczności dostosowania zachować ostrożność u osób w podeszłym wieku, szczególnie jeżeli stosowane są duże dawki. Konieczne może być dostosowanie dawkowania przez lekarza. Czy można stosować Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji w okresie ciąży i karmienia piersią? W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub w okresie karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę poinformuj o tym lekarza przepisującego receptę na ten jest przeciwwskazany w I trymestrze ciąży. W II i III trymestrze ciąży stosowanie preparatu jest dopuszczone jedynie w sytuacji, gdy lekarz uzna to za absolutnie konieczne, i w jego ocenie korzyści dla matki przeważają nad ryzykiem dla płodu. Tylko lekarz może ocenić stosunek korzyści do ryzyka w Twoim preparatu w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane. Czy mogę stosować równolegle inne preparaty? Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez szczególności poinformuj lekarza jeżeli stosujesz leki przeciwzakrzepowe z grupy pochodnych kumaryny. Metronidazol nasila działanie leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny) i powoduje wydłużenie czasu protrombinowego. Należy unikać równoległego stosowania tych preparatów. Jeżeli konieczne jest ich stosowanie lekarz zaleci kontrolę czasu protrombinowego (parametru charakteryzującego krzepliwość krwi) i dostosuje dawkowanie leków nasila toksyczne działania alkoholu. Spożycie alkoholu w okresie leczenia może doprowadzić do wystąpienia działań niepożądanych takich jak: uczucie gorąca, zaczerwienienie twarzy, obfite pocenie się, bóle głowy, nudności, wymioty, bóle i kurcze w nadbrzuszu. Nie należy spożywać alkoholu w okresie stosowania metronidazolu i co najmniej przez 48 godzin po zakończeniu stosowanie metronidazolu i disulfiramu może spowodować ostre psychozy i stan dezorientacji. Stosowanie metronidazolu można rozpocząć nie wcześniej niż po upływie 2 tygodni po zakończeniu stosowania zwiększające aktywność enzymów mikrosomalnych wątroby (np. fenytoina, fenobarbital) mogą powodować zmniejszenie stężenia metronidazolu we krwi, natomiast leki zmniejszające aktywność enzymów mikrosomalnych (np. cymetydyna) mogą powodować zwiększenie stężenia metronidazolu we krwi i przedłużenie okresu jego biologicznego może wpływać na zwiększenie stężenia fenytoiny we może wpływać na zwiększenie stężenia równolegle stosowanego litu i nasilać jego toksyczne działania; mogą wystąpić objawy uszkodzenia nerek. Jeżeli równoległe stosowanie metronidazolu i litu jest konieczne należy często kontrolować stężenie litu oraz kreatyniny i elektrolitów we równolegle z metronidazolem stosowana jest terfenadyna lub astemizol możliwe jest wystąpienie działań niepożądanych dotyczących serca (np. wydłużenie odstępu QT w zapisie EKG, zaburzenia rytmu serca, blok serca, omdlenia, zgon). Nie należy równolegle stosować tych wystąpić interakcje metronidazolu z może wpływać na wyniki oznaczenia aktywności enzymów wątrobowych (AST). Jakie działania niepożądane mogą wystąpić przy stosowaniu Metronidazol 0,5% Fresenius - roztwór do infuzji? Jak każdy lek, również Metronidazol 0,5% Fresenius może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań działań niepożądanych występujących najczęściej należą: nudności, wymioty, biegunka, niestrawność, metaliczny smak w ustach. Może wystąpić: suchość w jamie ustnej, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie trzustki (ustępujące po zaprzestaniu stosowania preparatu), zaburzenia czynności wątroby, cholestatyczne zapalenie wątroby i żółtaczka (ustępujące po zaprzestaniu stosowania preparatu), bóle mięśni i stawów, ciemniejsze zabarwienie moczu, zakażenia drożdżakowe (kandydozy). Mogą wystąpić zaburzenia hematologiczne (zmniejszenie liczby leukocytów, granulocytów obojętnochłonnych, małopłytkowość, bardzo rzadko agranulocytoza), zaburzenia układu nerwowego takie jak: bóle i zawroty głowy, neuropatie obwodowe (drętwienie, mrowienie, parestezje, niedowłady), dezorientacja, nerwowość, napady drgawkowe, depresja, zaburzenia snu (senność, bezsenność), omdlenia, zaburzenia koordynacji ruchów, zaburzenia widzenia (widzenie podwójne, krótkowzroczność). Możliwe zmiany skórne, wysypka, świąd, reakcje nadwrażliwości (pokrzywka, świąd, obrzęk naczynioruchowy, rumień wielopostaciowy, reakcje anafilaktyczne). Może wystąpić zakrzepowe zapalenie żył. Inne preparaty na rynku polskim zawierające metronidazol Arilin rapid (globulki) Grinazole (pasta) Metronidazol 0,5% Polpharma (roztwór do wstrzykiwań i infuzji) Metronidazol Chema (maść) Metronidazol Jelfa (żel) Metronidazol Polpharma (tabletki) Metronidazol Polpharma (tabletki dopochwowe) Metronidazole B. Braun (roztwór do infuzji) Rozetic (żel) Rozex (emulsja na skórę) Rozex (krem)
Mama jest chora na raka przewodów żółciowych. Od 3 miesięcy nie wstaje, a od 3 tygodni nie przyjmuje pokarmów i napojów. Nie może przełknąć nawet kropli wody. Codziennie podawane są płyny w kroplówce (0,5 l). Jest objęta opieką hospicjum domowego, a polega to na tym, że pielęgniarka przychodzi podłączyć kroplówkę, z lekarzem prowadzącym jest w kontakcie telefonicznym. Wczoraj padła propozycja zaprzestania podawania kroplówek z powodu obrzęków nóg i dłoni. Bardzo trudna dla nas decyzja. Nie wiemy, na ile kroplówki pomagają, a na ile nie pomagają w tej okrutnej walce? Mama jest bez kontaktu, cały czas śpi, reaguje jedynie przy poruszaniu. U pacjentów w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej najczęściej dochodzi do rozwoju zaburzeń układu krążenia i czynności nerek. W takiej sytuacji podanie nawet niewielkiej ilości płynów może powodować nasilenie niewydolności krążenia, czego objawem mogą być obrzęki, a w skrajnych sytuacjach nawet obrzęk płuc. W bardzo zaawansowanej chorobie nowotworowej organizm adaptuje się do braku odpowiedniej podaży płynów poprzez zmniejszenie produkcji moczu. Decyzja o prowadzeniu nawodnienia powinna być podejmowana indywidualnie i uwzględniać gospodarkę wodno-elektrolitową, stan ogólny, rokowanie i preferencje chorych. Z opisu sytuacji wynika, ze Mama jest obecnie w stanie ogólnym bardzo ciężkim. Jakkolwiek brzmi to bardzo przykro, czasami lepiej odstąpić od leczenia, np. w postaci podawania płynów, co zmniejsza ryzyko powikłań przewodnienia organizmu. W takich sytuacjach pozostaje dbanie o leczenie objawów np. bólu, duszności, dobra pielęgnacja, zwilżanie jamy ustnej i co może jest w tej sytuacji najważniejsze, towarzyszenie chorym. Warto przedyskutować ten problem z lekarzem, podczas wizyty domowej i po zbadaniu Mamy. Lekarz Hospicjum Domowego ma obowiązek odwiedzać Mamę przynajmniej dwa razy w miesiącu, a w razie potrzeby częściej. dr Wojciech Leppert
zapytał(a) o 15:41 Czy pies może dostać jeść po kroplówce . ? To pytanie ma już najlepszą odpowiedź, jeśli znasz lepszą możesz ją dodać 1 ocena Najlepsza odp: 100% Najlepsza odpowiedź Lably odpowiedział(a) o 15:44: nie , nie dawaj mu jeść jeszcze Sama miałam psa pod kroplówką i weterynarz powiedział żeby go nie karmić. Po jednym dniu daj mu jeść ale malutko. I z czasem coraz więcej Odpowiedzi blocked odpowiedział(a) o 15:44 Zależy w jakich okolicznościach. blocked odpowiedział(a) o 16:05 A co to jest za kropłówka i na co? To jest ważne. Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub
Kroplówka dla psa Woda jest bardzo ważnym składnikiem każdego organizmu. Człowiek składa się w 70% z wody, podobnie zwierzęta domowe – szacuje się, że około 60% ciała dorosłego psa składa się z wody. O tym jak ważne jest odpowiednie nawadnianie pupila przekonał się każdy opiekun psa i kota chorującego na przykład na przewlekłą niewydolność nerek albo odwodnionego w czasie upałów. Uważa się, że płynoterapia powinna być także zastosowana przy większości interwencji chirurgicznych, ponieważ usprawnia metabolizowanie i wydalanie leków, używanych do znieczuleń. Wskazania do płynoterapii to również wstrząs, spowodowany utratą krwi, skrętem żołądka, ale też ciężkie przypadki wymiotów i biegunek. W takich ekstremalnych sytuacjach, życie pupila ratuje trafnie dobrana terapia i kroplówka, podana w odpowiedni sposób. Odpowiednio szybkie uzupełnienie niedoborów wody w organizmie, potrafi postawić na nogi psa czy kota, nawet w bardzo ciężkim stanie. Płynoterapia ma na celu uzupełnienie wody w organizmie, leczenie zaburzeń gospodarki elektrolitowej i równowagi kwasowo – zasadowej. Główny cel płynoterapii to przywrócenie równowagi organizmu (czyli uzupełnienie jonów oraz niedoboru wody) tak szybko, jak to możliwe. Niekiedy, razem z płynoterapią podawane są preparaty stosowane do żywienia pozajelitowego, jednak dość rzadko wykorzystywane jest to w medycynie weterynaryjnej. Zapotrzebowanie na wodę i rozkład wody w organizmieRodzaje płynów stosowanych w kroplówceKrystaloidyKoloidyW jakich schorzeniach zalecana jest płynoterapia?Planowanie płynoterapiiSposoby podawania kroplówek i środki ostrożnościDożylne podawanie kroplówkiPodawanie podskórne kroplówkiKroplówka podawana doustnieMożliwe powikłania płynoterapii Zapotrzebowanie na wodę i rozkład wody w organizmie Tak jak wspomniałam, dorosłe zwierzę, składa się w 60% z wody, szczenięta i kocięta – w 80%. Ponad 60% wody budującej organizm znajduje się wewnątrz komórek ciała, 40% – poza nimi, z czego tylko 10% w naczyniach krwionośnych. Przestrzeń wewnątrz i zewnątrzkomórkową oddzielają błony komórkowe, które są przepuszczalne dla wody – przemieszcza się ona w do komórek lub z komórek, na podstawie ciśnienia osmotycznego otaczających tkanek. Przemieszczanie wody jest gwarancją homeostazy organizmu. Przed rozpoczęciem omawiania płynoterapii, należy wyliczyć dzienne zapotrzebowanie na płyny danego pacjenta, korzystając ze schematu, uwzględniającego masę ciała zwierzęcia – w uproszczeniu, im mniejsza masa ciała psa lub kota, tym stosunkowo więcej wody potrzebuje. I tak, pies ważący 1kg, powinien przyjąć 132 ml wody / kilogram masy ciała, ale taki, który waży 30 kilogramów – powinien przyjąć 48 ml wody / kilogram masy ciała. Ważne, że jest to zapotrzebowanie bytowe, które nie uwzględnia ewentualnego odwodnienia – jest to sugerowany, dzienny pobór płynów. Szacuje się, że odwodnienie na poziomie: około 5% – powoduje: nieznaczną utratę elastyczności skóry, niewielkie wysuszenie błon śluzowych; około 8% – powoduje: zauważalną utratę elastyczności skóry, zauważalne wysuszenie błon śluzowych, słabo wyczuwalne tętno w naczyniach obwodowych, nieznaczne cofnięcie gałek ocznych; około 12% – powoduje: znaczną utratę elastyczności skóry, bardzo duże wysuszenie błon śluzowych, przyspieszenie akcji serca, bardzo słabo wyczuwalne tętno w naczyniach obwodowych, osłabione ciśnienie obwodowe krwi, okresową utratę świadomości. Gdy dochodzi do utraty płynów, organizm uruchamia dwa mechanizmy – kompensacyjny (objawia się to skurczem naczyń i mobilizacją płynów z łożyska naczyń żylnych; efektem jest wzrost ciśnienia krwi, bez zwiększenia objętości płynów) oraz regulacji zwrotnej, czyli aktywacji układu renina – angiotensyna – aldosteron, czyli osi RAA. W wyniku aktywacji osi RAA dochodzi do silnej resorpcji wody w nerkach, powstający mocz jest bardzo zagęszczony. Mechanizm ten ma na celu centralizację krążenia, czyli zachowanie ukrwienia ważnych dla życia narządów, dopóki nie zostaną uruchomione inne mechanizmy wyrównawcze. Hipowolemia, czyli zmniejszona ilość płynu w obrębie naczyń krwionośnych, nie musi być związana z odwodnieniem, w klasycznym tego słowa rozumieniu. Spadek ciśnienia onkotycznego, spowodowany zaburzeniami w ilości białka całkowitego lub albumin we krwi krążącej, może spowodować „uciekanie” wody z naczyń do otaczających tkanek, na przykład do jamy brzusznej. Najczęściej objawem, który niepokoi opiekuna zwierzęcia jest powiększający się zarys powłok brzusznych i rozwijające się wodobrzusze. Pacjent nie traci fizycznie wody – nie ma biegunki ani wymiotów, nie stracił też krwi – mimo tego wymaga natychmiastowej interwencji i podania odpowiedniej ilości płynów. Uwaga, hipowolemia może współistnieć z odwodnieniem, te dwa schorzenia nie wykluczają się nawzajem. Planując płynoterapię należy pamiętać o mechanizmach kompensacji. Objętość płynów podawanych pacjentowi powinna być dokładnie wyliczona. Należy uwzględnić w tym kompensację strat płynów, wyrównanie strat elektrolitów oraz pokrycie bieżącego zapotrzebowania na wodę. Rodzaje płynów stosowanych w kroplówce Rodzaje kroplówek W przypadku płynoterapii bardzo ważny jest odpowiedni dobór płynów. Wpływ na wybór roztworu do infuzji powinien mieć stan pacjenta, wyniki badań laboratoryjnych oraz powód odwodnienia. Inny rodzaj terapii jest zalecany dla pacjentów, którzy są w stanie wstrząsu, inny dla takich, którzy mają biegunkę od kilku dni. Wybrany płyn powinien też uwzględniać poziom jonów w organizmie zwierzęcia – przed zastosowaniem płynoterapii warto wykonać jonogram, aby nie spowodować zaburzeń w równowadze elektrolitowej organizmu. Krystaloidy Krystaloidy są to wodne roztwory: soli mineralnych, soli kwasów organicznych, niskocząsteczkowych węglowodanów. Są tanie, dość łatwo dostępne. Zwykle nie powodują żadnych reakcji alergicznych. W szybki sposób uzupełniają objętość osocza, jednak na krótko – dość szybko przechodzą do przestrzeni pozanaczyniowej. Krystaloidy są podawane gdy: pacjent ma niedobory elektrolitów, które powinny być jak najszybciej uzupełnione, gdy objętość utraconego płynu jest niewielka lub planowana jest krótka terapia, gdy nie ma podejrzenia zmiany ilości białka i albumin, gdy należy zwiększyć diurezę pacjenta, przy podejrzeniu niewydolności nerek w połączeniu z kwasicą metaboliczną, gdy pacjent nie pobiera wody ani pokarmu. Koloidy Koloidy są wodnymi roztworami wielkocząsteczkowymi. Koloidami są: HES (skrobia hydroksyetylowana), roztwory żelatyny, dekstran, albuminy. Koloidy zdecydowanie dłużej pozostają w osoczu, na dłużej uzupełniają jego objętość. Koloidy są podawane wtedy, gdy: trudno jest podać wystarczającą objętość płynu, by pokryć braki w organizmie – na przykład u pacjentów po dużej utracie krwi, masywnych krwotokach, należy podnieść perfuzję tkanek i dostarczyć do nich tlen, nie jest wskazane podawanie dużych objętości płynów – na przykład u pacjentów z problemami kardiologicznymi, konieczne jest podniesienie ciśnienia onkotycznego, u pacjentów z obniżonym poziomem białka całkowitego lub albumin we krwi, jest konieczność dłuższego działania, niż w przypadku krystaloidów. Koloidy można podawać w połączeniu z krystaloidami, oczywiście modyfikując podawaną objętość. Planując płynoterapię należy też zastanowić się, do jakiej przestrzeni mają trafić płyny. Preparaty zastępcze osocza oraz większość koloidów, utrzymują się w przestrzeni wewnątrznaczyniowej. Roztwory krystaliczne, takie jak płyn Ringera z mleczanami, roztwory NaCl kierowane są do przestrzeni śródmiąższowej oraz wewnątrznaczyniowej. Roztwór glukozy umiejscawia się we wszystkich przestrzeniach: śródmiąższowej, wewnątrznaczyniowej, wewnątrzkomórkowej. W jakich schorzeniach zalecana jest płynoterapia? Kiedy podaje się kroplówki? Płynoterapia jest zalecana najczęściej, gdy dochodzi do odwodnienia organizmu. Klasycznym przykładem jest pies lub kot, który wymiotuje i ma biegunkę od kilku dni. Jak rozpoznać, czy pupil jest odwodniony? Najprostszym testem jest ocena elastyczności fałdu skóry na grzbiecie pupila – jeśli złapany na karku fałd skóry nie wraca błyskawicznie na swoje miejsce, tylko przez jakiś czas „stoi”, oznacza to, że pies lub kot jest odwodniony. W zależności od stopnia odwodnienia mogą też wystąpić inne objawy, takie jak: skąpomocz, cofnięcie gałek ocznych. Innym schorzeniem, w przebiegu którego warto zastosować płynoterapię, jest niewydolność nerek. W tym przypadku, podaż płynów musi być bardzo dokładnie zaplanowana, aby nie dopuścić do przewodnienia zwierzęcia i nie obciążyć pracy nerek. Należy koniecznie zastosować płynoterapię w przypadkach cukrzycy i przełomu nadnerczowego – dochodzi wtedy do poważnych zaburzeń w równowadze elektrolitowej oraz kwasicy metabolicznej. Płynoterapia jest bardzo istotna u pacjentów, którzy nie są w stanie przyjmować pokarmu, nie odczuwają pragnienia w trakcie upałów lub cierpią z powodu wielomoczu. Takie zwierzęta bardzo szybko się odwadniają, dochodzi też do utraty potasu. Warto podać płyny w przypadkach zabiegów chirurgicznych. Jest to ważny element opieki okołooperacyjnej, zwłaszcza, jeśli w trakcie zabiegu doszło do utraty krwi. Podanie płynów po zabiegu, lub w jego trakcie niesie wiele korzyści, oprócz wyrównania strat krwi, między innymi: wspiera funkcjonowanie systemu krwionośnego, pozwala na wyrównanie ciśnienia, zmniejsza negatywne efekty środków anestetycznych, nawadnia pacjenta. Planowanie płynoterapii Podczas podawania kroplówki należy zwracać szczególną uwagę na zachowanie zwierzęcia. Jeśli kroplówki zostały zalecone przez lekarza weterynarii, który na co dzień opiekuje się zwierzęciem, w trakcie podawania jej w domu, należy kontrolować przytomność zwierzęcia, czy nie zaczyna słaniać się na nogach, zasypiać. Warto sprawdzać błony śluzowe – czy nie robią się zbyt blade, czy są wilgotne. Bardzo istotna jest ilość i szybkość oddechów – należy przerwać płynoterapię, gdy zwierzę zaczyna szybko i niespokojnie oddychać. W warunkach szpitalnych sprawdzany jest dodatkowo czas wypełniania kapilar, ciśnienie obwodowe krwi, napięcie skóry, obecność lub brak szmerów płucnych. Regularnie kontroluje się wagę pacjenta oraz monitoruje dobową ilość produkowanego (oddawanego) moczu. Jeśli płynoterapii poddawany jest pacjent znieczulony, sprawdza się też saturację, czyli poziom wysycenia krwi obwodowej tlenem. W przypadku niestabilności któregokolwiek z wymienionych parametrów, terapia zostaje przerwana lub zmodyfikowana, aby odpowiadała bieżącym potrzebom pacjenta. Sposoby podawania kroplówek i środki ostrożności Sposoby podawania Przede wszystkim, każda terapia powinna być skonsultowana z lekarzem weterynarii. Starałam się przedstawić wyżej, że nie ma jednej, uniwersalnej kroplówki, która pomoże na każde schorzenie i sprawi, że w cudowny sposób zwierzę zostanie wyleczone ze wszystkich schorzeń. Nie można podawać płynów ot, tak sobie. Jest to terapia, która powinna być starannie zaplanowana, na podstawie stanu zdrowia zwierzęcia, wyników badań laboratoryjnych i z uwzględnieniem jego schorzeń. Pacjent w trakcie płynoterapii powinien być regularnie monitorowany, a terapia modyfikowana w zależności od zmian stanu zdrowia oraz samopoczucia pacjenta. Nie wolno podawać płynów w domu, jeśli nie zalecił tego lekarz prowadzący. Płyny można podawać dożylnie, dootrzewnowo, podskórnie i doustnie – są to cztery najpopularniejsze metody podawania. W przypadku bardzo młodych zwierząt, noworodków, istnieje możliwość doszpikowego podawania płynów, jednak wykonuje się to tylko w przychodniach lub szpitalach weterynaryjnych. Dożylne podawanie kroplówki Terapia dożylna sprawia, że największa część płynu jest wykorzystywana przez organizm zwierzęcia. Dzięki tej metodzie można dokładnie zaplanować ilość podawanych płynów. Jeśli przychodnia, w której zwierzę ma przeprowadzaną terapię ma na wyposażeniu pompę infuzyjną, można też zaplanować szybkość podaży płynu. Jest to bardzo istotne w przypadku niewydolności nerek, gdzie ważne jest podawanie płynów, ale w powolnym wlewie dożylnym. Ten sposób podawania płynów wymaga założenia wenflonu. Nie każdy pupil pozwoli go sobie założyć, nie każdy też jest cierpliwy na tyle by z wenflonem wytrzymać dwa lub więcej dni. Zwykle płynoterapię dożylną przeprowadza się w warunkach szpitalnych, tak jak wspomniałam, w przypadku tej metody ważna jest szybkość wtłaczanego do organizmu płynu. Kroplówka powinna być koniecznie ogrzana do temperatury ciała zwierzęcia, aby nie doszło do wychłodzenia organizmu. Podawanie podskórne kroplówki Podawanie podskórne kroplówki jest dużo prostsze. Może być przeprowadzone w warunkach domowych, przez wcześniej przeszkolonego w przychodni weterynaryjnej opiekuna zwierzęcia. Zaletą wyboru tej metody jest szybkość podania – nawet spora objętość płynu, może być podana pod skórę dość szybko. Najważniejszym minusem jest jednak wykorzystanie podanego w ten sposób płynu przez organizm – jest dużo mniejsze i wolniejsze, niż w przypadku podaży dożylnej, aby osiągnąć podobny efekt potrzeba większej objętości płynu. Nie powinno się stosować tej metody w przypadku wstrząsu lub potrzeby szybkiego uzupełnienia płynów. Aby podać płyn podskórnie nie trzeba zakładać wenflonu, wystarczy igła iniekcyjna i wlewnik, zamontowany do butelki z płynem infuzyjnym. Bardzo istotna jest głębokość wkłucia – zbyt płytkie wkłucie grozi podaniem kroplówki śródskórnie, za głębokie może spowodować podanie płynu domięśniowo lub dootrzewnowo. Przy prawidłowym podaniu kroplówki podskórnej, po kilku chwilach można zaobserwować formujący się pod skórą, miękki i przesuwalny twór – to zbierający się płyn infuzyjny, powinien się wchłonąć w ciągu kilku godzin do naczyń krwionośnych skóry i tkanki podskórnej. Kroplówka podawana doustnie Płyny można też podawać doustnie. Ta metoda znajduje zastosowanie u pacjentów, którzy mają założoną sondę przełykową lub żołądkową. W ten sposób nawadnia się także ptaki. Płynoterapia dootrzewnowa nie jest zbyt często stosowana w przypadku psów i kotów. Czasem zaleca się ją jako formę dializy. Znacznie częściej jest wykorzystywana w przypadku gadów – węży, jaszczurek i żółwi lub bardzo małych ssaków – myszy, szczurów. Ważne jest, aby płyn podawany w ten sposób był ogrzany. Możliwe powikłania płynoterapii Głównym powikłaniem nieodpowiedniego zastosowania płynoterapii jest przewodnienie. Polega na zbyt dużej ilości podanych płynów, najczęściej o nieodpowiednim składzie, z którym organizm nie może sobie poradzić. Pierwszym objawem jest zwiększenie ilości oddechów, przyspieszenie akcji serca. W skrajnych przypadkach może dochodzić do obrzęków – narządów wewnętrznych (na przykład płuc) oraz obwodowych partii ciała zwierzęcia. Nadmiar płynu może też być odkładany w przestrzeni otrzewnowej oraz w opłucnej. Podawanie płynu o nieodpowiednim składzie, bez uwzględnienia aktualnego stanu jonów w organizmie odwodnionego zwierzęcia, również jest bardzo niebezpieczne. Zawsze należy mieć na uwadze stan pacjenta oraz schorzenie, które doprowadziło do odwodnienia. Nieodpowiedni dobór płynów może pogłębić zły stan pupila, spowodować jeszcze większe niedobory jonów lub wywołać zaburzenia neurologiczne. Częstym błędem w podawaniu kroplówek podskórnych, jest nieodpowiednio wykonane wkłucie. Tak jak wspomniałam wyżej, zbyt płytkie wbicie igły iniekcyjnej powoduje podanie płynu śródskórnie – jest to bardzo nieprzyjemne i bolesne dla zwierzęcia. Bardzo łatwo jest wbić igłę zbyt głęboko, zwłaszcza u młodych i małych zwierząt i tym samym podać płyn dootrzewnowo lub w okolicę powięzi lub mięśni. Nieodpowiednie przygotowanie miejsca wkłucia, brak dezynfekcji skóry przed wbiciem igły, może skutkować powstaniem ropni lub stanu zapalnego w tej okolicy. Zbyt duża objętość płynu podana podskórnie, może wywołać martwicę danego obszaru skóry.
czy po kroplówce można jeść